Jezioro Długie (powiat szczycieński)

---

Hydronimia

Jezioro Długie, według oficjalnych rejestrów, nosi swoją nazwę zgodnie z ustaleniami Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF). W literaturze oraz na mapach topograficznych można spotkać alternatywną nazwę, którą jest Domowe Duże. Istnieją również historyczne określenia tego zbiornika wodnego, takie jak: Domowe k. Szczytna, Dom Duży oraz Szczycieńskie.

Dane morfometryczne

Wody jeziora Długiego charakteryzują się różnorodnością danych morfometrycznych, które mogą się różnić w zależności od źródeł. Powierzchnia jeziora wynosi od 51,0 ha do 62,1 ha, co ukazuje, jak dynamiczny może być ten ekosystem.

Jezioro znajduje się na wysokości 140 m n.p.m., co jest istotnym czynnikiem wpływającym na jego warunki hydrologiczne. Średnia głębokość jeziora wynosi 2,8 m, a maksymalna głębokość osiąga wartość 5,4 m.

Natomiast długość linii brzegowej wynosi 5300 m, co wskazuje na znaczny rozwój tego terenu wodnego.

• zlewnia bezpośrednia wynosi 22,18 ha,
• zlewnia całkowita obejmuje powierzchnię 1310 ha.

Charakterystyka

Jezioro Długie, znajdujące się w powiecie szczycieńskim, charakteryzuje się unikalnymi cechami, które przyciągają miłośników natury. Na jego zachodnim krańcu można dostrzec bagniste pozostałości dawnego połączenia z innym zbiornikiem wodnym, jezioro Szczycionek. Z kolei na wschodnim krańcu znajduje się 50-metrowy kanał (rów), który łączy ten akwen z Jeziorem Domowym Małym.

Warto zaznaczyć, że jezioro jest silnie zeutrofizowane, co oznacza, że jest bogate w substancje odżywcze, co wpływa na jego ekosystem. Wschodnia część jeziora otoczona jest zabudowaniami miejskimi oraz roślinnością parkową, natomiast zachodni brzeg to pola uprawne.

Na powierzchni wód jeziora znajdują się trzy nieduże podmokłe wyspy, które porośnięte są trzciną. W północno-wschodniej części akwenu można zauważyć duży półwysep, który również pokryty jest bogatą roślinnością. Jezioro Długie stanowi naturalne siedlisko dla różnych gatunków ptactwa wodnego, takich jak łabędzie, kaczki, perkozy oraz rybitwy, co czyni je atrakcyjnym miejscem do obserwacji ptaków.

Rekreacja

Jezioro Długie to doskonałe miejsce dla miłośników rekreacji i aktywnego wypoczynku. W jego wschodniej części znajduje się piaszczysta plaża miejska, idealna do opalania się czy spędzania czasu z rodziną. W sąsiedztwie plaży zlokalizowane jest boisko do piłki plażowej, które zachęca do aktywnej zabawy na świeżym powietrzu.

Warto również zwrócić uwagę na duże, oświetlone molo z ławkami i stolikami, które stanowi doskonałe miejsce do relaksu oraz podziwiania widoków. W okresie letnim organizowane jest tutaj kąpielisko strzeżone, zapewniające bezpieczeństwo kąpiącym się w jeziorze.

Jednym z atutów wschodniej części jeziora jest przystań wodna, a także ośrodek sportowy, gdzie w sezonie dostępny jest wypożyczenie sprzętu wodnego, takiego jak rowery, kajaki oraz żaglówki. To idealna okazja do aktywnego spędzania czasu nad wodą.

Obszar wokół jeziora zachwyca różnorodnością krajobrazów. Część wschodnia otoczona jest parkiem i zabudową miejską, a znajdziemy tam także chodniki oraz ścieżki rowerowe. Zachodnia część natomiast jest otoczona polami uprawnymi, co dodaje jej wyjątkowego charakteru.

Warto wspomnieć o ścieżce rowerowej i pieszej, która obiega jezioro, jest oświetlona oraz wyposażona w ławki, co sprzyja komfortowemu i bezpiecznemu spacerowaniu oraz jeżdżeniu na rowerze.

Wędkarstwo

Jezioro Długie, położone w powiecie szczycieńskim, to jedno z wielu miejsc, gdzie pasjonaci wędkarstwa mogą spróbować swoich sił. Charakteryzuje się ono rodzajem linowo-szczupakowym, co przyciąga wędkarzy szukających zarówno przygód, jak i relaksu.

Wśród najczęściej występujących ryb w tym zbiorniku wodnym znajdziemy:

• okoń,
• sandacz.

W trosce o ochronę ptaków, które lęgną się w trzcinowiskach, wprowadzono całkowity zakaz łowienia w tych obszarach. Jest to istotne dla zachowania równowagi ekosystemu.

Jezioro jest okresowo zarybiane, na przykład sumem, co znacząco wpływa na stan jego populacji. Obserwuje się wzrost niektórych gatunków, takich jak:

• płoć,
• leszcz,
• karp,
• sum,
• sandacz,
• okoń.

Jednakże, niektóre populacje zanotowały spadek, a należą do nich:

• wzdręga,
• lin,
• karaś,
• amur,
• szczupak.

Ogólna liczba wędkarzy odwiedzających to jezioro utrzymuje się na średnim poziomie, co czyni je atrakcyjnym miejscem zarówno dla doświadczonych wędkarzy, jak i dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z wędkarstwem.

Degradacja

W wyniku szczegółowych badań przeprowadzonych w 2004 roku, wody jeziora zostały zakwalifikowane jako wody pozaklasowe.

W okresie niemieckim jeziora cieszyły się znakomitą czystością i starannością. Przy Jeziorze Dużym funkcjonowało kąpielisko, a także korzystano z kąpieli w Jeziorze Małym.

Obecnie jezioro charakteryzuje się cechami typowymi dla silnie zeutrofizowanych zbiorników, które wykazują skłonność do zakwitów glonów. Dodatkowo, jego odczyn przekracza wartości pH 9, a zawartość chlorofilu w warstwach powierzchniowych wynosi ponad 50 mg/m³. Woda w jeziorze również zdominowana jest przez wysokie stężenia związków organicznych oraz biogennych.

Jezioro to znajduje się w trzeciej kategorii podatności na degradację oraz cechuje się niekorzystnym położeniem, gdyż część jego zlewni ma charakter zurbanizowany. Woda deszczowa z określonej części miasta spływa bezpośrednio do jezior. Niniejsze informacje wskazują, że największa ilość wody wpływa do Jeziora Małego, niemniej jednak kilka kolektorów burzowych ma swoje ujścia w Jeziorze Domowym Dużym.

Rewitalizacja

Od bardzo dawna mówi się o potrzebie rewitalizacji jezior, a szczególnie Długiego. W początkowym etapie pojawiły się propozycje, które zakładały wykopanie rowu, mającego za zadanie połączenie jeziora z pobliskimi akwenami, czyli Szczycionkiem oraz Saskiem Wielkim. Warto dodać, że kilkadziesiąt lat temu takie połączenie z Szczycionkiem istniało, aczkolwiek obecnie pozostały jedynie jego resztki.

Przez lata projekt rowu powracał na agendę, jednak z biegiem czasu wyłoniły się także inne koncepcje, obejmujące:

• mechaniczne czyszczenie dna jeziora,
• chemiczne czyszczenie dna,
• napowietrzanie wody,
• wymuszanie ruchu wody.

Od roku 2010 trwają prace rekultywacyjne, które są realizowane pod czujnym okiem specjalistów z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Działania te skupiają się na redukcji związków fosforu, co przyczyniło się do zahamowania niekorzystnego procesu eutrofizacji. Dzięki wprowadzonym zabiegom udało się uzyskać lepszą przezroczystość oraz poprawę parametrów fizykochemicznych wody, co pozwoliło na otwarcie w 2011 roku kąpieliska. Obiekt ten zyskał stosowną akceptację i spełnia wszelkie wymogi określone zarówno przez polskie, jak i unijne przepisy dotyczące organizacji tego rodzaju miejsc.

---

Oceń: Jezioro Długie (powiat szczycieński)

---